Strategische onderwerpen
De laatste jaren zijn er veel taken en opgaven voor gemeenten bij gekomen. Ook is de wereld om ons heen veranderd door economische en technische ontwikkelingen. Hierdoor zijn de verwachtingen hoger en worden ook hogere eisen aan gemeenten gesteld.
In antwoord hierop heeft de gemeenteraad zes strategische opgaven voor de komende jaren benoemd: een meerjarige, programma-overstijgende opgave. Voor 2019-2022 gaat het om de volgende zes opgaven:
- Samen sterk in de regio
- Kerngericht werken
- Duurzaamheid
- Visie op transformatie sociaal domein
- Visie op dienstverlening
- Omgevingswet
Hierna beschrijven we het effect van de ambities voor deze opgaven op de bedrijfsvoering dan wel de organisatie.
- Samen sterk in de regio
In 2017 heeft de gemeenteraad besloten om als zelfstandige gemeente de toekomstige uitdagingen aan te gaan. Daarbij is aangegeven dat de gemeente Buren open staat voor samenwerking als dat een positief effect heeft op de kwetsbaarheid, kosten en/of kwaliteit.
Naast de bestaande samenwerkingsverbanden in de vorm van gemeenschappelijke regelingen, is samenwerking verder te versterken op zowel inhoud (kennis uitwisselen) als het realiseren van onze opgaven (gezamenlijk investeren en innoveren).
De gemeente Buren verzorgt in de regio diensten op het gebied van ICT voor de ODR en de gemeente West Maas en Waal. Daarnaast werken we op diverse terreinen samen met Neder-Betuwe, zoals de Participatiewet, verzekeringen en de Functionaris Gegevensbescherming. Nieuwe initiatieven voor 2020 zijn de verkenning van:
- deelname aan de Belasting Samenwerking Rivierenland;
- samenwerking bedrijfsvoering met andere gemeenten in de regio;
- samenwerking Omgevingswet;
- samenwerking duurzaamheid.
Deze strategische opgave hangt samen met de Omgevingswet, Dienstverlening, Kerngericht werken en Duurzaamheid.
- Kerngericht werken
In 2020 leggen we de visie op kerngericht werken ter vaststelling voor aan de gemeenteraad. Dit doen we op basis van de ervaringen uit het project kerngericht werken en de evaluatie daarvan.
Deze strategische opgave hangt samen met Dienstverlening, Transformatie sociaal domein, Samen Sterk in de regio, Omgevingswet en Duurzaamheid. De structurele kosten voor de implementatie van de visie op kerngericht werken kunnen we beter inschatten wanneer de visie op Kerngericht werken afgerond is.
- Duurzaamheid
Bij duurzaamheid gaat het in 2020 vooral om het ontwikkelen en uitrollen van beleid. Dat doen we ook samen met andere partijen. Daarnaast geven we als gemeente het goede voorbeeld, bijvoorbeeld met gemeentelijk en maatschappelijk vastgoed en inkoop. Dit raakt de hele organisatie.
Gelet op de omvang van de opgave op het gebied van duurzaamheid hebben de speerpunten energietransitie en klimaatadaptatie mogelijk een eigen programmamanager nodig. Dit bepalen wij in het eerste kwartaal van 2020.
Vanuit het landelijke en Gelderse klimaatakkoord ligt bij gemeenten en regio een belangrijke ontwikkelings- en regierol. Vanwege de impact, complexiteit en het maatschappelijk belang van de klimaatopgave is dit niet binnen de bestaande formatie uit te voeren. Dit vraagt om structurele extra formatie. Ook zal (incidenteel) externe technische expertise nodig zijn. Regionaal wordt gewerkt aan de Regionale Energie Strategie. Die regionale rol zal alleen maar groter worden, maar de mate van regionale regie is nog open. Als deze opgave gedeeltelijk of wellicht geheel regionaal wordt uitgevoerd, vraagt dat een evenredige financiële bijdrage van Buren.
Deze strategische opgave kent een samenhang met Omgevingswet, Kerngericht werken en Samen sterk in de regio.
- Transformatie sociaal domein
Zorg en ondersteuning integraal, lokaal, doeltreffend en meer preventief inzetten. Dat verstaan we onder de transformatie van het sociaal domein: Wmo, Jeugdwet en Participatiewet. Dit kan onder andere leiden tot een andere positionering van Stib, verandering van de inrichting van functies en beheer. Het betreft primair de teams Stib en Werk en Inkomen. Daarnaast is er betrokkenheid van de financieel adviseurs en team Beleid. Een toenemende zorgvraag en de inrichting van een kwalitatief verbeterde beheersorganisatie vereisen mogelijk ook een andere inrichting en invulling van de bedrijfsvoering.
Deze strategische opgave hangt samen met Kerngericht werken en Dienstverlening.
- Dienstverlening
De ontwikkeling van onze dienstverlening raakt de organisatie op verschillende manieren. Het gaat dan bijvoorbeeld om een investering in een digitale dienstverleningsomgeving en dienstverlening op locatie in de kernen. Ook vragen de nieuwe ontwikkelingen van onze medewerkers een anticiperende en/of faciliterende houding. Iets wat goed past bij onze organisatie ontwikkeling.
Begin 2020 behandelt de gemeenteraad de startnotitie Visie op dienstverlening. Na vaststelling wordt deze uitgewerkt in een of meerdere uitvoeringsplannen. Hiermee komt de impact voor de gemeentelijke organisatie in beeld, inclusief eventuele kosten.
Deze strategische opgave hangt samen met de Omgevingswet, Samen sterk in de regio, Transformatie sociaal domein en Kerngericht werken.
- Omgevingswet
Het uitgangspunt van de Omgevingswet, die op 1 januari 2021 in werking treedt, is dat inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties meer centraal komen te staan, dat de overheid meer gaat sturen op doelen en minder op regels en dat er meer ruimte komt voor maatwerk.
Dit betekent voor de organisatie en voor onze ketenpartners zoals de ODR een andere, innoverende manier van werken. Hierbij spelen kernbegrippen een rol als: omgevingsgericht, faciliterend, digitaal en minder normerend als overheid. Belangrijk bij de Omgevingswet is dat de Burense aanpak wordt afgestemd met onze ketenpartners in de regio en dan met name de ODR. Mede omdat het bij de ontwikkeling van het omgevingsloket/digitale stelsel om forse investeringen gaat.
Daarnaast vraagt dit om een organisatiecultuur die zorgt voor integrale afwegingen, een gelijkwaardige samenwerking met inwoners en transparantie in processen en besluiten. Voor een groter gebruiksgemak voor inwoners realiseren we een helder aanspreekpunt en begrijpelijke informatie en adviezen.
In 2020 wordt het ontwikkelen en/of inrichten opgepakt van:
- Een proces om met inwoners en andere betrokkenen samen de gewenste toekomst van de fysieke leefomgeving van Buren te schetsen. Daarmee wordt ook de basis gelegd voor een andere rolverdeling tussen gemeente en inwoners;
- De omgevingsvisie als basis voor nieuwe plannen;
- Een overzicht van de regelgeving en een voorstel om die regelgeving te vereenvoudigen;
- De aansluiting op het landelijke omgevingsloket voor digitale dienstverlening.
Deze strategische opgave hangt samen met Kerngericht werken, Dienstverlening en Samen sterk in de regio.